Rüya neden görülür sorusu insanların geçmişten günümüze kadar birçok farklı yorumda bulunmasına neden olan bir kavramdır. Rüyalar hakkında başlarda dini ve ezoterik bir takım yorumlar yapılsa da günümüzde rüyalar hakkında yapılan bilimsel çalışmalar bile tam olarak rüyaların anlaşılmasını sağlamamıştır. Uykunun REM olarak tanımlanan hızlı göz hareketleri ile ilgili olan rüyalar hala tam anlamıyla anlaşılamamıştır.

Rüyalar duygusuz veya nesnesiz algı olarak düşünülmektedir. Psikoloji, parapsikologlar ve dinler rüyaları farklı şekilde yorumlamışlardır. Temelde hepsinin amacı insan hayatında rüyaların açıklanmasıdır. Rüya görmek üzerine çok sayıda varsayımda bulunmak mümkündür.

Rüyaların Bilimsel Dayanağı Nedir?

Rüya görmek bilimsel açıdan daha çok psikoloji alanını ilgilendirmiştir. Rüya nörofizyolojisi bakımından; biyokimyasal, biyolojik ve anatomik düzeyde tanımlanarak rüyaların incelenmesini hedeflemektedir. Alfred Maury tarafından ilk temellerinin atıldığı rüya incelemeleri, zaman içinde çeşitli bilim adamlarının da dâhil olduğu başlıca bilimsel araştırma konularından biri olmuştur.

Rüyalar genellikle kişinin var olduğu sürece bilinçaltına yerleşen unsurların, beyin tarafından farklı biçimlerde yorumlanması olarak ifade edilebilir. Yapılan birçok araştırmaya göre görme engelli kişilerin de rüya görebildikleridir. Doğuştan bu engele sahip kişiler; doku, tat ve hislerle rüya görmektedir. Rüyalar bilim açısından hala gizemini büyük ölçüde korumaktadır.

İslam’a Göre Rüya Neden Görülür?

İslam’da rüya görmek hakkında çok çeşitli kaynaklara rastlamak mümkündür. Ayet, hadis ve İslam âlimlerinin çalışmaları rüyaların İslam dini açısından önemini göstermiştir. İslami kaynaklara göre üç farklı tür rüyadan söz edilebilir. Bu rüyalar arasında:

• Salih rüyalar,
• Şeytani rüyalar,
• Bilinçaltı/ nefsani rüyalar.

Yer almaktadır. Bu rüyaların her biri farklı şekillerde değerlendirilir ve İslam’a göre hepsinin yorumu farklıdır. Rüya görmek İslam açısından en çok Hz. Yusuf üzerinden tanımlanmıştır. Kuranı kerimde toplam 14 ayette rüyalar hakkında bilginin yer aldığı bilinmektedir.

Kuranda rüya ile ilgili ayetler rüyalar hakkında net bir bilgi vermez. Ancak bu ayetlerin tefsirlerinden çeşitli ipuçları çıkarmak mümkündür. Hz. Muhammet’ten günümüze kadar ulaşan sahih hadis kaynaklarında ise rüyalar hakkında; Buhari’nin aktardı hadislerde yer verilmiştir.

Rüya Tabirleri Neye Göre Yapılır?

Rüya tabiri yaparken iki farklı unsur dikkate alınması gerekir. Şayet bilinçaltından kaynaklanan bir durumdan dolayı rüya görülmüşse yorum buna göre yapılabilir. Ancak rahmani rüyalarda daha çok güvenilir ve dinine bağlı kimselerden yardım almak gerekebilir. Rüyalarda birçok unsur bizlere semboller aracılığıyla aktarılır. Fakat bu semboller kişiden kişiye değişiklik gösterebileceği gibi rüya içinde ortaya çıkan unsurlara göre de değişiklik gösterebilir. Bu nedenle rüyalar hakkında doğrudan sabit bir yorum yapılamaz.

Rüyalar hakkında yorum yapacak kişinin hem bilimsel hem de dini pek çok kaynak üzerinde uzman olması gerekmektedir. Rüyanın özelliklerinin ve türünün kavranabilmesi için bu ayrımın iyi yapılması gerekir. Tarih içinde görülen bazı rüyaların kişinin gerçek hayatta zuhur ettiğine çok sık rastlanmıştır. Bu özellikleriyle rüyaların tabirleri kişi için uyarıcı veya müjdeleyici olabilir.

Rüyaların Psikolojik Yorumları Nasıl Yapılır?

Psikolojide rüya tabiri kişinin geçmiş travmaları ve bilinçaltı ile değerlendirilmektedir. Bilimsel açıdan hala tam olarak anlaşılamayan rüyalar, psikoloji bilimi için önemini korumaktadır. Bir kişinin rüyalarına bakılarak derin analizlerin yapılması mümkündür. Rüyaların özellikle REM adı verilen uykunun ve hızlı göz hareketlerinin olduğu evresinde görüldüğünde tam da bu evre sonunda uyanan kişilerin rüyaları daha net hatırladıkları gözlemlenmiştir.

Rüyaların hatırlanamaması çoğu zaman bu evreyle ilgilidir. Rüya görmek tüm yönleriyle insanlığın en büyük gizemlerinden biri olmaya devam ediyor. Mistik ve bilimsel kaynakların tümünde rüyalar hakkında farklı yorumlara rastlanmaktadır.